သရက်ပင် တစ်ပင်ရှိမယ်ဆိုရင် ၊
တနေ့ အသီးတွေ သီးလာမယ်။
မှည့်လာတဲ့ အသီးကို ခူးစားခဲ့မယ်ဆိုရင်၊
ချိုမြမှု အရသာကို ခံစားရမှာပေါ့။တကယ်တော့ ဒီအပင်ကို စိုက်ခဲ့ရတာ။
စိုက်ခဲ့တာက cause ဖြစ်ပြီး၊
ခူးစားလို့ ချိုမြမှု အရသာကို ပေးစွမ်းလိုက်တာက effect ဖြစ်တယ် ။
Effect တခုဖြစ်လာဖို့ အတွက် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ grow ကြီးထွားလာခဲ့ရတယ်။အဲ့ဒီ
ကြီးထွားမှုဟာ သူ့အတွက် ဖွင့်ဖြိုးတိုးတက်မှု development ဖြစ်စဉ်
တခုလည်း ဖြစ်တယ်။
ဖွင့်ဖြိုးတိုးတက်လာဖို့အတွက် သူ့ရဲ့ initial ကို အညှောက်ဖြင့် စတင်ခဲ့ရတယ်။တဖြည်းဖြည်း အရွယ်အစား ကြီးမားလာပြီး ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပါ ပြောင်းလဲတိုးတက်လာခဲ့ရတယ်။
Final မှာတော့ maturity ရင့်ကျက်မှုနဲ့အတူ ခမ်းနားထည်ဝါတဲ့
သစ်ပင်တပင် အဖြစ် ရပ်တည် လာခဲ့ရတယ်။အဲ့ဒီတော့မှ သူက effect တွေ ထုတ်ပေးနိုင်တာ။
rising ဆိုတဲ့ မြင့်တက်မှု ရှိတယ်။
ဒါဟာ increasing တိုးတက်မှုရဲ့ value တန်ဖိုးဖြစ်တယ်။
Culture တခု အနေဖြင့် cultivate လုပ်လို့ရတယ်။
ဒီသဘာတရားကို စာပေ နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မိတယ်။
စာအုပ် တအုပ်ကို ဖတ်ကြည့်မယ်၊လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင် ဗဟုသုတရအောင် ရေးသားထားခြင်းကို စာပေ လို့ခေါ်တယ်။ ဒါဟာ literature စကားလုံးရဲ့
အဓိပ္ပာယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။
စာပေရဲ့ trait က writing system ဖြစ်
တယ်။
သူ့ကို speech system လို့ခေါ်တဲ့
အပြောစနစ်ကနေ မွေးထုတ်ထားတာ။
အပြောစနစ်က ဆိုလိုရင်း အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့
စကားသံအပါ်မှာ အခြေပြုတည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်တယ်။
စကားသံကို ခံတွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ အသံ
နဲ့ အသံအိုးမှာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ အသံ တို့ကို
ပေါင်းစပ်ပြီး တည်ဆောက်ထားတယ်။
မတူညီတဲ့ sound နှစ်ခုကို combination ပြုလုပ်ပြီး create လုပ်ထားတာ။
စကားသံရဲ့ composition လို့ခေါ်တယ်။
[ စကားသံ တခု၏ ထုံးနည်းဥပဒေ constitution တခုဖြစ်တယ်။သူ့ကို
fundamental principle အခြေခံမူ၊
သို့မဟုတ် framework မူဘောင် လို့
ခေါ်တယ်။ ]
Sound ဟာ voice အပေါ်မှာ အခြေပြု
ထားတာဖြစ်တယ်။voice မှာ vibration ရှိလို့ sound တွေ ဖြစ်ပေါ်လာရတာဖြစ်တယ်။
တကယ်လို့ voice တွေမှာ တုန်ခါမှု မရှိရင် ဘယ်လိုခေါ်မလဲ။ Unvoice လို့ခေါ်တယ်။
[ မြန်မာ unit တခုအနေဖြင့် သုံးသပ်မယ်ဆိုရင် (အသတ်) လို့ ခေါ်နိုင်တယ်။စိတ်ကနေပြောလိုက်တဲ့ အတွေး၊အထင် တွေအားလုံးဟာ( အ )ကာရန်မဲ့နေတဲ့ unvoice တွေဖြစ်တယ်။]
စာပေ တခုရဲ့ initial ကို voice and unvoice နဲ့ စတင်ခဲ့ရတယ်။
Final မှာတော့ writing system အနေနဲ့
အဆုံးသတ်ထားတယ်။အရေးစနစ် ရင့်ကျက်လာပြီး ခမ်းနားထည်ဝါ လာတဲ့ အချိန်မှာ Literature ဆိုတဲ့ effect တခုကို ထုတ်ပေးနိုင်တာ။
ဒါကို
Revolution လို့ ခေါ်ရမလား။
Evolution လို့ ခေါ်ရမလား။
No comments:
Post a Comment